Menu
Produkt dnia
Wybrane zagadnienia wytrzymałości zmęczeniowej konstrukcji lotniczych
Opis
Wybrane zagadnienia wytrzymałości zmęczeniowej konstrukcji lotniczych
autorzy: Marek Dębski, Daniel Dębski
Bibliotek Naukowa Instytutu Lotnictwa - pozycja 36
W monografii przedstawiono istotne zagadnienia wytrzymałości zmęczeniowej konstrukcji lotniczych i nie tylko lotniczych. Po rysie historycznym wymieniono szereg badań zmęczeniowych samolotów i śmigłowców zrealizowanych w Instytucie Lotnictwa. Następnie w oparciu o analizy i badania zmęczeniowe realizowane w ramach projektu samolotu szkolno-bojowego Iryda, przedstawiono metodę oceny trwałości zmęczeniowej struktury nośnej samolotu. Aby zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa eksploatacji samolotów i kontrolowane wykorzystanie ich trwałości zmęczeniowej zaprezentowano koncepcje ciągłej oceny stopnia zużycia zmęczeniowego i intensywności eksploatacji struktur nośnych samolotów. Dla realizacji tej koncepcji opracowano autonomiczne rejestratory obciążeń i zmęczenia struktur nośnych konstrukcji. Obszernie omówiono prace związane z opracowaniem, badaniami i wdrożeniem tego typu rejestratorów przeznaczonych nie tylko do monitorowania konstrukcji lotniczych. W kolejnym zagadnieniu omówiono istotne elementy każdej analizy zmęczeniowej oraz każdego doboru obciążeń do prób zmęczeniowych, jakim jest przyjęcie pewnych koniecznych uogólnień w postaci hipotez wytrzymałościowych, jak np. hipotez oceny wytężenia materiałów i konstrukcji, krzywych granicznych oraz hipotez redukcji cykli złożonych stanów naprężeń i obciążeń do cyklu zmęczeniowo-ekwiwalentnego. Do tej grupy zagadnień należy także kryterium wytężenia materiału i konstrukcji wsparte wynikami badań zmęczeniowych próbek z karbem, realizowanych w złożonych stanach obciążeń. Następnie w zagadnieniu węzły kompozytowe ustrojów nośnych przedstawiono badania zmęczeniowe kratownicy kadłuba samolotu DEKO-9 oraz aktualnie realizowane wdrożenia w innych – innowacyjnych strukturach nośnych. Obszerna literatura każdego z rozdziałów, a zwłaszcza chronologicznie ujęty w Suplemencie wykaz głównych opracowań Pracowni i Zakładu Wytrzymałości Zmęczeniowej Instytutu Lotnictwa, pozwala dotrzeć do materiałów źródłowych. Przytoczone w rozdziale Patenty wynalazki, choć nie są bezpośrednio związane z tematyką tego opracowania, to jednak potwierdzają innowacyjną aktywność zespołu, także poza omawianym tu obszarem wytrzymałości zmęczeniowej. Prezentowana monografia jest prawdopodobnie pierwszym w Polsce tak obszernym i wielowątkowym opracowaniem dotyczącym wytrzymałości zmęczeniowej konstrukcji lotniczych.
Robert
Autorzy poruszają istotne zagadnienia wytrzymałości zmęczeniowej, które z względu na złożony charakter zjawisk, zarówno w skali mikro – materiału jak i w skali makro – konstrukcji, nie poddają się dostatecznie wiarygodnej ocenie nawet najbardziej złożonych współczesnych narzędzi obliczeniowych. Tym samym, wymagają one kosztownych i długotrwałych badań zmęczeniowych materiałów i konstrukcji koniecznych dla bezpiecznej ich eksploatacji. Na szczególną uwagę zasługują badania prowadzone w ramach projektu samolotu szkolno-bojowego PZL I-22 Iryda. Autorzy, z szacunku dla współpracowników, im właśnie dedykują tę monografię. Bogata literatura materiałów źródłowych pokazuje dorobek i znaczący udział tychże osób w realizacji istotnego fragmentu programu - zapewne najambitniejszego projektu w historii polskiej techniki lotniczej. Wyniki tego typu badań, z wielu oczywistych względów, są zazwyczaj niejawne w sensie publikacji i tak było, dopóki był realizowany projekt samolotu Iryda. Monografia jest przykładem posiadanego potencjału naukowo-badawczego w zakresie budowy i badań struktur nośnych konstrukcji lotniczych. Żadnego ośrodka akademickiego nie byłoby stać na realizację tego typu badań i tym cenniejsze jest to wartościowe i wyjątkowe opracowanie.